100 milionów przeznaczonych na poszerzenie Białowieskiego Parku oddajcie powodzianom

Białowieża/Białystok/Warszawa, dn. 10.06.2010 r.

Sz. P. prof. Andrzej Kraszewski, Minister Środowiska
Sz. P. Jan Rączka, Prezes Zarządu, Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej

Do wiadomości:
Sz. P. Anna Wilińska, Dyrektor, Centrum Koordynacji Projektów Środowiskowych

Szanowni Państwo!
Dnia 7 czerwca br. w Białowieży odbyło się spotkanie Komisji Ochrony Środowiska Senatu RP dotyczące problematyki poszerzenia Białowieskiego Parku Narodowego, w którym udział wzięli również przedstawiciele władz województwa, samorządów, Lasów Państwowych, branży drzewnej i nielicznie reprezentowanych organizacji pozarządowych.
Zgodnie z informacjami przekazanymi na spotkaniu przez Starostę Hajnowskiego – Włodzimierza Pietroczuka – samorządy zgadzają się na powiększenie parku narodowego jedynie na obszarze objętym w większości istniejącymi rezerwatami, które już podlegają ochronie i w obrębie których aktualnie nic nie zagraża przyrodzie. Na dodatek, zgoda ta obwarowana jest listą trudnych do zrealizowania żądań. W zamian za zgodę na poszerzenie parku narodowego w tak ograniczonym zakresie (w porównaniu z pierwotnym projektem Ministerstwa Środowiska – ok. 20 000 ha), gminy z regionu Puszczy Białowieskiej spodziewają się otrzymać 100 mln zł dotacji w ramach „Białowieskiego Programu Rozwoju” finansowanego ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.
Jak zauważył Starosta Hajnowski, będzie to jedynie, w zasadzie, zmiana statusu ochrony – z rezerwatu na park narodowy. Zdaniem organizacji pozarządowych, oznacza to, że realizacja planu ministerstwa nie wiążę się w żaden sposób z ochroną eksploatowanych pozostałości lasów naturalnych znajdujących się poza parkiem narodowym i rezerwatami przyrody. Idea powiększenia parku narodowego, w związku z zakresem akceptowanym przez lokalne samorządy, legła więc w gruzach.
Na spotkaniu burmistrz Hajnówki, pan Anatol Ochryciuk, wyraził pogląd, że wspieranie ze środków zewnętrznych prośrodowiskowych rozwiązań, w cennych przyrodniczo regionach, takich jak Puszcza Białowieska, powinno być polityką Państwa nieuwarunkowaną decyzjami lokalnych władz. Organizacje pozarządowe zgadzają się z literą tej wypowiedzi, lecz nie z jej intencją. Wspieranie finansowe samorządów nie może mieć bowiem miejsca, w sytuacji gdy wyrażają one zgodę na ochronę obszarów, które już są chronione.
Zdaniem przedstawicieli branży drzewnej i innych uczestników spotkania najbardziej palącym, aktualnym problemem jest pomoc ofiarom powodzi. Zgadzają się z tym również ekologiczne organizacje pozarządowe. Dlatego wnioskujemy, w związku z fiaskiem ministerialnej idei skutecznej ochrony Puszczy Białowieskiej, o przekazanie 100 mln złotych z „Białowieskiego Programu Rozwoju” na przeciwdziałanie skutkom powodzi i pomoc jej ofiarom. W obliczu klęski powodzi potrzebne są środki finansowe na ważniejsze cele niż tylko zmiana nazwy obszarów chronionych.
Zwracamy jednocześnie uwagę na fakt, że obecni na spotkaniu przedstawiciele organizacji pozarządowych byli przedmiotem niewybrednych ataków, które świadczą o niskim poziomie dyskusji na temat przyszłości Puszczy Białowieskiej, prowadzonej niejednokrotnie z pominięciem wielu istotnych interesariuszy. Pomimo, że na spotkaniu był obecny Generalny Dyrektor Lasów Państwowych i Główny Konserwator Ochrony Przyrody, przebieg dyskusji świadczyć może, iż jedynie organizacje pozarządowe są rzecznikiem zachowania dla przyszłych pokoleń ostatniego lasu naturalnego na Niżu Europejskim.

Z poważaniem,
Adam Bohdan, Pracowania na rzecz Wszystkich Istot
Rober Cyglicki, Greenpeace Polska
Janusz Korbel, Towarzystwo Ochrony Krajobrazu
Jarosław Krogulec, Ogólnopolskie Towarzystwo Ochrony Ptaków
Marta Wiśniewska, Polska Zielona Sieć/CEE Bankwatch Network