Plany dla Puszczy na następne 10 lat i stanowisko ekologów

W piątek, dnia 18 listopada w Białowieży odbędzie się narada techniczno-gospodarcza będąca elementem tworzenia planu urządzenia lasu na najbliższe dziesięć lat dla całej gospodarczej części Puszczy Białowieskiej. W planie takim określa się ile i jakiego drewna można wyciąć z lasu, co i jak będzie chronione i wiele innych aspektów gospodarowania w lesie przez Lasy Państwowe. W czasach historycznych z Puszczy wycinano najwyżej ok. 40 tys m3 drewna rocznie. Obecnie, z jej 1/3 powierzchni, leżącej po stronie polskiej, ta wielkość, w poprzednim dziesięcioleciu, dopuszczała wycięcie w sumie 1 500 000 m3. Organizacje pozarządowe ustosunkowały się do nowego planu, proponując odpowiednie ograniczenia, jednak ich uwagi dotychczas nie zostały uwzględnione. W południe, 17 listopada premier RP powiedział, że nowy minister środowiska nie będzie rzecznikiem Greenpeace. Dziwne stwierdzenie. Wszak minister powinien być rzecznikiem przyrody, a nie instytucji. Czyżby premier sugerował, że minister jest czyimś rzecznikiem? A poprzedni nie był rzecznikiem korporacji (np. GMO, przemysłu atomowego itp), czy Lasów Państwowych tylko organizacji pozarządowych wspierających poglądy niezależnych naukowców?  Zostawmy te trudne pytania na boku. Proponowany operat, na najbliższe 10 lat, bulwersuje środowiska przyrodnicze. Zakłada zwiększenie wycinania Puszczy Białowieskiej!  Poniżej stanowisko organizacji pozarządowych i naukowców przyrodników, będące komentarzem do planów gospodarowania w Puszczy:

 

Białystok, Warszawa, Wrocław, Rzeszów, Siedlce, Hajnówka, 17.11.2011

STANOWISKO W SPRAWIE PROJEKTU PLANU URZĄDZANIA LASU (WRAZ Z PROGRAMEM OCHRONY ŚRODOWISKA) – PUSZCZA BIAŁOWIESKA

Z przykrością przyjmujemy do wiadomości fakt, że dobra wola współpracy organizacji pozarządowych i środowisk naukowych zajmujących się problematyką ochrony dziedzictwa przyrodniczego Puszczy Białowieskiej została zignorowana na etapie prac służących sporządzeniu projektu planu urządzania lasu na lata 2012-2021. Sformułowane przez nas wnioski i uwagi do materiałów roboczych z dnia 29 września 2011 zostały pominięte, podobnie zresztą jak wiele cennych wskazówek i opracowań naukowych, które dostarczaliśmy wykonawcom projektu. Za skandaliczne uznajemy projektowane pozyskanie drewna w Puszczy Białowieskiej na poziomie ponad 100 tys. m3 rocznie oraz zmianę dotychczas stosowanej definicji drzewostanów ponad 100-letnich, co skutkuje efektywnym zmniejszeniem obszaru ochrony naturalnych procesów przyrodniczych na terenie Puszczy Białowieskiej o ok. 14% powierzchni puszczańskich nadleśnictw. Przypominamy tutaj, że definicja drzewostanów ponad 100-letnich w Puszczy Białowieskiej zaprezentowana przez zespół prof. Tomasza Wesołowskiego jest propozycją kompromisową, uznaną przez uczestników spotkania w Generalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w dniu 3 lutego 2011 r. Początkowa propozycja organizacji pozarządowych wyłączenia z lokalizacji cięć dot. puszczańskich starodrzewi była zgodna z definicją podręcznikową dotyczą drzew dojrzałych, a więc w wieku od 81 lat wzwyż. Nie zgodziły się na nią nadleśnictwa LKP Puszcza Białowieska i ostatecznie kierowano się definicją zespołu prof. Tomasza Wesołowskiego stanowiącą, że drzewostan ponadstuletni to taki, w którym przynajmniej jeden gatunek o udziale nie mniejszym niż 10% ma wiek ponad 100 lat. Definicja ta znalazła swoje odzwierciedlenie w licznej korespondencji pomiędzy Ministerstwem Środowiska a Lasami Państwowymi i innymi instytucjami: zalecenia ministra Janusza Zaleskiego dla Generalnego Dyrektora Lasów Państwowych (pismo z dnia 11 października 2010 i jego uzupełnieniu z dnia 12 października 2010, znak: DL-lpn-4101-8/48932/10 go); pismo zastępcy Dyrektora GDLP Grzegorza Furmańskiego do ministra Janusza Zaleskiego (z dnia 21 marca 2011 znak ZP-73215- 9/11); zestawienie uwag do raportu Greenpeace stan na 17.03.2011. W oparciu o

to kryterium została wykonana również mapa drzewostanów ponadstuletnich przez BULiGL w Białymstoku.

Mając powyższe na uwadze prosimy o odnotowanie naszego stanowiska w protokole posiedzenia Narady Techniczno-Gospodarczej zaplanowanej na dzień 18 listopada w Białowieży oraz jednoznaczne przyjęcie, bądź odrzucanie sformułowanych poniżej wniosków:

1. Pozyskanie drewna w Puszczy Białowieskiej zgodnie z decyzjami Ministra Środowiska i Generalnego Dyrektora Lasów Państwowych z 21 października 2010 r. powinno zakładać kontynuację zmniejszenia limitów pozyskania do poziomu potrzeb lokalnych (załącznik 1). Ponieważ w roku 2011 planowane pozyskanie było na poziomie 48,5 tys. m3 i stanowiło część planu kontynuacji zmniejszenia limitów do poziomu potrzeb lokalnych mieszkańców, w nowym projekcie planu urządzania lasu na lata 2012-2021 należy przyjąć, że wielkość pozyskania nie przekroczy 30 tys. m3 rocznie.

2. Za drzewostan ponad 100-letni w Puszczy Białowieskiej przyjmujemy ten, w którym wiek przynajmniej jednego z gatunku wynosi, co najmniej 100 lat i jednocześnie udział tego gatunku w drzewostanie nie jest mniejszy niż 10%.

3. Należy wyłączyć z pozyskania drewna i wszelkich zabiegów hodowlano-gospodarczych:

a)      wszystkie drzewostany ponad stuletnie (= drzewostany, w których wiek przynajmniej jednego gatunku wynosi co najmniej 100 lat i jednocześnie udział tego gatunku w drzewostanie wynosi co najmniej 10%);

b)      wszystkie drzewostany na siedliskach Lł, Ol, OlJ, LMb, BMb;.

c) drzewostany „pionierskie” - drzewostany z przewagą osiki lub brzozy (lub łącznym udziałem tych dwóch gatunków powyżej 50%) powyżej III klasy wieku;

d) miejsca występowania zagrożonych gatunków ptaków, chrząszczy, porostów, dla których Puszcza stanowi ostatnie lub jedno z niewielu miejsc występowania w kraju.

4. W pozostałych drzewostanach (nie wymienionych w pkt.3), przy wszelkich zabiegach gospodarczo-ochronnych należy pozostawić:

       a) na wszystkich siedliskach wszystkie drzewa powyżej V klasy wieku: Db (oba gatunki), Lp, Gb, Kl, Js, Wz (wszystkie gatunki), So, Sw; IV klasy wieku: Brz (oba gatunki), Os, Ol; II klasy wieku: Iwa, Jrz;

       b) na siedliskach Lśw i Lw: wszystkie lipy, klony, wiązy i jesiony oraz – w cięciach przedrębnych graby              – o ile ich udział w drzewostanie nie przekracza 40%;

       c) wszystkie drzewa liściaste obumierające i martwe, włączając w to wykroty i wiatrołomy;

      d) wszystkie drzewa dziuplaste.

5. W okresie lęgów ptaków (od 1 marca do 31 sierpnia) nie powinno się prowadzić zabiegów gospodarczych w drzewostanach (cięć rębnych, trzebieSy późnych i wczesnych, cięć sanitarnych, użytkowania przygodnego). Wyjątek stanowią działania dla usunięcia zagrożenia bezpieczeństwa ludzi.

6. W okresie rozrodu chrząszczy saproksylicznych (marzec – sierpień) nie można zostawiać

pułapek klasycznych oraz dłużyc i drewna stosowego, które mają być później usunięte z lasu.

7. Wyjątkiem od zasad wymienionych w p. 3-4 jest usunięcie zagrożeń dla bezpieczeństwa ludzi (wzdłuż róg publicznych) i szlaków turystycznych na terenach graniczących z inną własnością). W tych przypadkach możliwe jest wycinanie stwarzających zagrożenie drzew lub usuwanie zwalonych drzew ze szlaków. W takich przypadkach dopuszcza się wycinania drzew w odległości nie większej niż 1,5 długości drzewa od szlaków komunikacyjnych, lub własności prywatnej. Zaleca się kładzenie drzew przy pomocy odciągów lub nacinanie na różnych wysokościach, naśladując naturalne zjawiska przyrodnicze. Wycięte, nieokorowane drzewa muszą pozostać w lesie w miejscu ścięcia.

8. W pracach hodowlanych należy wprowadzić następujące ograniczenia:

       a) zakaz odnowienia sztucznego, z wyjątkiem braku istnienia odnowienia naturalnego (bez względu na jego skład gatunkowy) w ilości od 2500 sztuk podrostu na 1 ha; dopuszcza się

wzbogacanie składu gatunkowego przez dosadzanie gatunków rzadszych, stanowiących naturalny element rozpatrywanych zbiorowisk leśnych;

       b) zakaz stosowania pełnego przygotowania gleby;

       c) zakaz uprzątania i sztucznego odnawiania naturalnie powstałych luk o wielkości do 1500 m2;

       d) zakaz wprowadzania sosny i świerka do upraw i sztucznych odnowień na wszystkich siedliskach lasowych (LM, L).

8. Drogi leśne, poza drogą Narewkowską i Hajnowskim Trybem (do Krynoczki), powinny zostać zamknięte dla publicznego ruchu pojazdów mechanicznych. Droga Narewkowska powinna być dostępna wyłącznie dla ruchu lokalnego. Wykorzystanie dawnej sieci kolejowej na obszarze Puszczy Białowieskiej wymaga przeprowadzenia oceny oddziaływania na środowisko.

9. Należy zabronić ruchu pojazdów terenowych poza udostępnionymi drogami.

10. Powinno być zabronione lokalizowania nowych i organizowania doraźnych miejsc parkingowych w obszarze leśnym nadleśnictw.

11.Na terenie nadleśnictw należy zabronić organizowania imprez turystycznych powodujących płoszenie zwierząt (głośna muzyka, fajerwerki, petardy, loty motolotni itp.).

Z poważaniem,

-Greenpeace Polska, Robert Cyglicki

-Ogólnopolskie Towarzystwo Ochrony Ptaków, dr Przemysław Chylarecki

-Pracownia na Rzecz Wszystkich Istot, Adam Bohdan

-Ptaki Polskie, Arkadiusz Glaas,

-Towarzystwo Ochrony Krajobrazu, dr Janusz Korbel

-WWF Polska, dr Marta Wiśniewska

-dr Andrzej Bobiec; Uniwersytet Rzeszowski

-dr hab. Wiesław Walankiewicz; Uniwersytet Przyrodniczo Humanistyczny w Siedlcach

-prof. dr hab. Tomasz Wesołowski; Uniwersytet Wrocławski