Głos Białowieży nt konfliktu samorządów z ...?

Rozdawana w Białowieży lokalna gazetka – nazwana „miesięcznikiem społeczności lokalnej”, zatytułowana  „Głos Białowieży” (dostępna także w internecie na stronie UrzęduGminy) przynosi dwa materiały poruszające konflikt wokół zmiany Ustawy o ochronie przyrody i powiększania parku. W pierwszym Samorządy są winne wszystkiemu? Demony Puszczy Białowieskiej autor Mateusz Gutowski wyraża opinię, że zwykłe wątpliwości miejscowych ludzi spotykają się ze „zmasowanym atakiem, bez żadnych zasad fair play”.  Dalej zarzuca drugiej stronie, której przypisuje tezę, że wszystkiemu winne są samorządy - „nielada cynizm”.  Swoją opinie wspiera na porozumieniu między rządem a gminami z roku 1996, w którym wg. autora zagwarantowano gminom: budowę kanalizacji sanitarnej, budowę wysypiska śmieci, gazyfikację w celu wyeliminowania dużych kotłowni, stację uzdatniania wody i oczyszczalnię ścieków dla wsi Pogorzelce, Teremiski i Budy, oraz sprzedaż drewna opałowego i budowlanego w pierwszej kolejności mieszkańcom gmin puszczańskim.

Dalej czytamy, że umowa nie została wypełniona.

Nawiasem, chętnie byśmy umieścili na blogu link to tej umowy lub jej fotokopię jeśli jest ona gdzieś dostępna, bo często słyszę powoływanie się na niespełnioną umowę, natomiast nigdzie nie widziałem dokumentu podpisanego przez strony.

Z artykułu można wnioskować, że tą drugą stroną atakującą w sposób zmasowany i bez zasad fair play a także cynicznie łamiącą obietnice są politycy i to różnych opcji. Bo środowiska ochroniarskie wielokrotnie domagały się tego samego, czego i gminy, np. zapewnienia drewna opałowego na rynek lokalny i z pewnością popierają budowę infrastruktury sanitarnej etc. Szkoda, że autor nie zauważył, że środowiska ochroniarskie dążące do zmiany zapisów w Ustawie wspierają zarazem projekt prawników z organizacji ClientEarth na rzecz zapewnienia modelu partycypacyjnego tworzenia i powiększania parków narodowych. Projekt przed rokiem już trafił do posłów, był omawiany także publicznie np. podczas publicznego czytania projektu zmiany w Ustawie i zamierzeniem środowisk ekologicznych jest, by jego rozwiązania towarzyszyły zmianie Ustawy, która obecnie jest niezgodna z polskim i europejskim prawem.

Obok artykułu zamieszczona jest rozmowa z wójtem Białowieży Albertem Litwinowiczem. Wójt, broniąc zapisu dającego prawo weta samorządom mówi tam m.in. „Pod rządami obecnej ustawy, gdy mamy tak ‘mocną’ pozycję zostaliśmy oszukani w roku 1996”. Pan wójt chyba się pomylił, chcąc wykazać, że nawet obecne zapisy ustawy nie gwarantują gminom prawa głosu, bo zapis dający prawo weta pojawił się dopiero w roku 2000! W następnych zdaniach wójt absolutnie się nie zgadza z tezą, że powiększenie parku narodowego przyczyni się do zwiększenia ruchu turystycznego, natomiast twierdzi, że dochody gminy spadną – „Wystarczy zajrzeć do ustawy o podatku leśnym”.  Ponieważ sprawa podatku leśnego (który zdaniem środowisk ochroniarskich bezwzględnie powinien być gminom zwracany!) wraca często, przypomnę, że w przypadku Gminy Białowieża, w ostatniej wersji projektu powiększenia parku chodziło o ok 200 tys czyli chyba mniej niż 1% rocznego budżetu gminy, tyle, ile wydaje się na jednorazową imprezę, podczas gdy proponowane rekompensaty wynosiły miliony PLN! W następnym zdaniu wójt słusznie zauważa: „My nie chcemy tu miliona turystów rocznie. Przecież zadeptana wtedy zostanie puszcza i Białowieża straci to, co ma najcenniejsze. Ewentualne zwiększenie liczby turystów musi być bardzo rozważnie i uważnie monitorowane i reglamentowane”. Problem w tym, że jednym ze skutków powiększenia BPN byłoby właśnie uatrakcyjnienie turystyczne obszarów leżących w pobliżu Hajnówki i innych miejscowości na obrzeżu lasu i sensowne strefowanie ruchu turystycznego, by nie kumulować go tylko w Białowieży i żeby wszyscy mieszkańcy na tym korzystali. Ale to już jest zagadnienie planowania przestrzennego i jednorodnego zarządzania obszarem a nie lokalnych, często konkurencyjnych interesów.

W tym samym numerze GB Katarzyna Winiarska kończy wzmiankę o projekcji filmu dokumentalnego Eunice Blavascunas zawieszonym pytaniem „Pytanie zadane w filmie przez autorkę Adamowi Wajrakowi i Nurii, na które żadne z nich nie odpowiedziało, wydaje się być kluczowe do rozwiązania konfliktu o puszczę: ‘Dlaczego Czarny Bocian nienawidzi ekologów?” (Czarny Bocian to miszkaniec wsi Budy).

JK