Dawne leśniczówki

W Puszczy Białowieskiej są historyczne miejsca związane z ludźmi, którzy odcisnęli tutaj swoje piętno. Chyba najbardziej znanym takim miejscem jest leśniczówka Dziedzinka. Ale i skromny domek Adama Wajraka przyciąga ludzi zafascynowanych przyrodą po obejrzeniu programów telewizyjnych, lekturze jego artykułów i książek. Dawne leśniczówki przejmują nowe funkcje - niedaleko Narewki, po sprzedaniu leśniczówki powstał tam piękny dworek...

Konsylium dzieli się i sprzecza, padają zarzuty, obelgi. Czas płynie, puszcza umiera. Ambicje, urazy, sprzeciwy. A puszcza umiera. Uczeni, praktycy, eksperci. A puszcza umiera. Narady, decyzje dokumenty. A puszcza umiera. Polityka, wpływy, interesy, pieniądze, pieniądze, pieniądze – to słowa Simony Kossak z 2001 roku, zacytowane ze wstępu do jej książki „Saga Puszczy Białowieskiej”.

Simona Kossak, wnuczka Wojciecha, córka Jerzego Kossaka  była postacią bardzo znaną w regionie Puszczy Białowieskiej, gdzie przyjechała z rodzinnej Kossakówki w Krakowie zaraz po studiach biologicznych. Ogromną popularność przyniosły jej kilkuminutowe audycje radiowe, w których opowiadała o przyrodzie. Legenda Simony tworzyła się jednak dużo wcześniej, bo już w latach 70. w młodzieżowych tygodnikach (Świat Młodych, Radar) pojawiały się zdjęcia młodej dziewczyny z warkoczami w otoczeniu dzikich zwierząt. Autorem tych zdjęć był absolwent Akademii Sztuk Pięknych, fotograf Lech Wilczek, życiowy partner Simony. Spotkali się w Puszczy Białowieskiej, w leśniczówce „Dziedzinka” położonej na skraju Białowieskiego Parku Narodowego, kilka kilometrów od Białowieży, blisko do granicy państwa, bez prądu i dostępnej tylko gruntową drogą leśną często rozjeżdżaną przez ciągniki wywożące wycięte drzewa. Simona prowadziła tam swoje badania nad jeleniowatymi a Lech fotografował przyrodę. Moja znajomość z Simoną wiązała się na początku z jej sporem z białowieskimi naukowcami. Simona protestowała przeciw metodom łapania dzikich zwierząt do badań i przeciw zakładaniu im obroży telemetrycznych. Spór był bardzo ostry a środowisku obrońców przyrody trudno było zająć jednoznaczne stanowisko, bo ci krytykowani naukowcy byli zarazem rzecznikami powiększenia parku narodowego i występowali za ochroną gatunkową wilka. Simona oczekiwała poparcia z naszej strony. O niej samej powstało sporo tekstów i bogato ilustrowana wspaniałymi zdjęciami Lecha Wilczka książka „Spotkanie z Simoną Kossak”. TVP reralizuje film (tutaj o tym pisałem) a Anna Kamińska pisze kolejną książkę o Simonie! J Dzisiaj w leśniczówce Dziedzinka jest baza straży Paku Narodowego. Położona niedaleko granicy Unii Europejskiej, w sercu lasu i otoczona obszarem ochrony ścisłej jest obiektem, który raczej nie może spełniać jakichś popularnych funkcji publicznych. Odwiedzają ją patrole straży granicznej. Sama Droga Browska (historyczny trakt) przekracza granicę, by po pewnym czasie pojawić się znowu po stronie polskiej, w obszarze ochrony ścisłej i za chwilę zniknąć pod zwałami drzew...

Dzisiaj też w regionie Puszczy Białowieskiej mieszka sporo osób, które są rozpoznawalne w Polsce i za granicą a do Puszczy przyjeżdżają wybitni ludzie dosłownie z całego świata. Czasami mam wrażenie, że regionalni politycy nie dostrzegają wyjątkowej szansy, jaką dla rozwoju regionu jest dziki i pierwotny charakter Puszczy oraz zachowanie regionalnej architektury. Zamiast udowadniać, że nie jest ona pierwotna i plątać się w spory semantyczne oraz walkę o przywrócenie wycinania Puszczy, lepiej chyba zobaczyć, że mamy tutaj jeden z największych skarbów na obszarze Polski! 

Tak małżeństwo Szwajcarów (polsko-szwajcarskie małżeństwo - bohaterowie filmu "Pamięć domu") wyremontowało starą leśniczówkę na skraju Puszczy, żeby zapraszać do niej turystów ze świata, którzy zachwycają się pierwotną Puszczą a nie najlepszą nawet gospodarką. Ochrona przyrody i ochrona krajobrazu kulturowego powinny się uzupełniać:

Jeśli ktoś ciekawy to jest to "Dworek Rousseau" w Świnorojach, do którego link jest na blogu wśród przyjaciół Puszczy: tutaj