NAUKA DLA PRZYRODY

https://www.facebook.com/wierzewbialowieze/

„Nauka dla przyrody” to inicjatywa naukowców z kilkunastu uniwersytetów i instytutów Polskiej Akademii Nauk, którzy spotkali się w dniach 10-11 grudnia na Uniwersytecie Warszawskim. Będzie ona forum merytorycznej dyskusji o stanie i metodach ochrony przyrody w Polsce. Do tej pory opinie i rekomendacje w tych kwestiach wydawane były niezależnie przez poszczególne instytucje i badaczy. Choć były one przygotowywane z dbałością o naukową poprawność, ich siła i słyszalność słabły przez ich rozproszenie.
Ochrona przyrody od dawna nie ma wysokiego priorytetu dla administracji państwowej w Polsce. Od 2001 roku nie powstał żaden nowy park narodowy, a istniejące projekty nowych parków są zamrożone. Kolejne rządy nie respektowały w pełni zapisów dyrektyw przyrodniczych UE oraz międzynarodowych konwencji i porozumień.

Obecnie jednak polska przyroda jest szczególnie zagrożona. Świadczą o tym ostatnie decyzje i plany Ministerstwa Środowiska oraz projekty zmian ustaw, prowadzące m.in. do:
- upolitycznienia lub całkowitego wstrzymania finansowania ochrony przyrody;
- pozbawienia wielu profesjonalnych organizacji pozarządowych prawa do formalnego uczestniczenia w postępowaniach dotyczących ochrony przyrody i środowiska;
- osłabienia systemu ocen oddziaływania na środowisko;
- stopniowej likwidacji kontroli organów ochrony przyrody nad działalnością Lasów Państwowych;
- postępującej dewastacji ekosystemów rzek i jezior poprzez działania ignorujące nie tylko aspekty przyrodnicze i dobre praktyki gospodarki wodnej, ale i racjonalne przesłanki ekonomiczne.

Jednym z pierwszych działań podjętych przez obecne Ministerstwo Środowiska było zniesienie kadencyjności Państwowej Rady Ochrony Przyrody i pozbawione merytorycznych podstaw odwołanie większości jej dotychczasowych członków. Odwołano również wielu dyrektorów regionalnych dyrekcji ochrony środowiska i parków narodowych. Ponadto podjęto szereg kontrowersyjnych decyzji dotyczących ochrony jednego z najcenniejszych obszarów leśnych w Polsce – Puszczy Białowieskiej, co spotkało się z szeroką krytyką m.in. UNESCO i Unii Europejskiej.

Do wiadomości publicznej przedostały się także projekty nowelizacji ustaw dotyczących organizacji systemu ochrony przyrody. Sugerują one np. znaczące ograniczenie możliwości działania społecznych ruchów na rzecz ochrony przyrody (m.in. przez sankcje wymierzone w osoby, których działanie zostanie uznane za „nieuzasadnione”) oraz zlikwidowanie stosunkowo dobrze działającego systemu decyzyjnego, opartego na Generalnej i regionalnych dyrekcjach ochrony środowiska.

„W takiej rzeczywistości apolityczny głos naukowców, nierozróżniający ‘lewej’ i ’prawej‘ strony sceny politycznej, staje się niezwykle istotny”, mówi dr Szymon Drobniak z Uniwersytetu Jagiellońskiego, jeden z inicjatorów ruchu „Nauka dla przyrody”. „Będziemy m.in. proponować nowe oraz komentować prowadzone i planowane działania, mające istotny wpływ na polską przyrodę, niezależnie od tego, kto będzie je podejmował.”

W razie jakichkolwiek pytań, zapraszamy do kontaktu z koordynatorami spotkania:
dr. Szymonem Drobniakiem (szymek.drobniak@uj.edu.pl, Uniwersytet Jagielloński w Krakowie)
dr. Andrzejem Mikulskim (a.mikulski@uw.edu.pl, Uniwersytet Warszawski)
dr Barbarą Pietrzak ( b.pietrzak@uw.edu.pl , Uniwersytet Warszawski)
dr Zofią Prokop (z.m.prokop@googlemail.com, Uniwersytet Jagielloński w Krakowie)

W spotkaniu wzięli udział:
dr hab. Przemysław Chylarecki Muzeum i Instytut Zoologii PAN
dr Szymon Drobniak Uniwersytet Jagielloński
prof. dr hab. Małgorzata Grodzińska-Jurczak Uniwersytet Jagielloński
dr Łukasz Kaczmarek Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
dr Agnieszka Kloch Uniwersytet Warszawski
dr hab. Paweł Koperski Uniwersytet Warszawski
dr hab. Wiktor Kotowski Uniwersytet Warszawski
dr hab. Paulina Kramarz Uniwersytet Jagielloński
dr Marta Kras Uniwersytet Gdański
dr Anna Kujawa Instytut Środowiska Rolniczego i Leśnego PAN
dr hab. Krzysztof Kujawa Instytut Środowiska Rolniczego i Leśnego PAN
dr Andrzej Mikulski Uniwersytet Warszawski
mgr Ewa Narożniak Uniwersytet Warszawski
dr Krzysztof Niedziałkowski Instytut Filozofii i Socjologii PAN
dr hab. Anna Orczewska Uniwersytet Śląski
mgr Alicja Pawelec Uniwersytet Warszawski
dr Barbara Pietrzak Uniwersytet Warszawski
prof. dr hab. Joanna Pijanowska Uniwersytet Warszawski
dr Zofia  Prokop Uniwersytet Jagielloński
mgr Marcin Rechciński Uniwersytet Jagielloński
mgr Magdalena Rusiłowicz Uniwersytet Warszawski
dr Michał  Skóra Oddział Morski PTH
prof. dr hab. Piotr Skubała Uniwersytet Śląski
dr hab. Marta Szulkin CeNT, Uniwersytet Warszawski
dr Piotr Tykarski Uniwersytet Warszawski
dr hab. Józef Wiktor Instytut Oceanologii PAN
dr hab. Karol Zub Instytut Biologii Ssaków PAN
dr hab. Marcin Zych Uniwersytet Warszawski
dr hab. Roman Żurek Instytut Ochrony Przyrody PAN